Jan Antoszkiewicz

Malowidła Dory Hary
Rola abstrakcji w prowokowaniu zmian

W działaniach artystycznych Dora Hara dąży do przekraczania niewidzialnych granic doprowadzających do zmian. W rozwoju ludzkości sztuka jest wyznacznikiem sygnalizującym nadchodzące metamorfozy. Pełni rolę „noktowizora”, który pozwala zaglądać w przyszłość, czyli doznawać tego, co dopiero ma nastąpić. Pisarze, poeci, aktorzy, malarze, muzycy, rzeźbiarze poprzez swoje dzieła wyrażają przeczucia postępu. Artyści pokazują na przykład naukowcom, drogi prowadzące do nowych wynalazków. Abstrakcja pełni tu szczególną rolę jako narzędzie informujące o tym, co nadchodzi.

Kompleksowy, często zakodowany mechanizm procesów zmian ma wymiar humanistyczny, zarówno w aspekcie osobistym jak i społecznym. W gospodarce, w konsultingu gospodarczym i technicznym zauważono, że dla dokonania zmiany w technice czy w układach społeczno-gospodarczych przedsiębiorstw, wymagane jest specyficzne podejście. Do osiągnięcia sukcesu konieczne jest oderwanie się od obszaru rzeczywistości technicznej, czy społeczno - gospodarczej przedsiębiorstwa i przejście na płaszczyznę abstrakcji w myśleniu. Wtedy można zobaczyć badany obszar rzeczywistości z innej perspektywy, jakby „z góry”. Istniejąca rzeczywistość nie chce utracić swoich dóbr. Broni się agresywnie. Jest zaborcza, nie dopuszcza do zmian. Myślenie i poszukiwanie na poziomie abstrakcji pozwala odrzucić balast przeszłości, wyostrzając optykę na przyszłości. Dzięki tej operacji mentalnej, powracając do obszaru rzeczywistości, jesteśmy bogatsi o nowy pomysł, rozwiązanie, które de facto jest nowym narzędziem potrzebnym do rozwiązania danego problemu. Myślenie abstrakcyjnego jest niezbędne dla przewidywania dróg postępu. W technice i gospodarce ta specyficzna metoda nazywana jest analizą funkcji. Poprzez sformułowanie i zapisanie funkcji ułatwia się mentalną operację przejścia z obszaru rzeczywistości na płaszczyznę abstrakcji, aby z sukcesem powrócić do obszaru rzeczywistości. Podkreśla się dążenie do krótkiego zapisu funkcji, aby w powodzi słów nie zgubić właściwych treści.
W procesie rozwoju społeczeństw i ich gospodarki ważną rolę pełni sztuka oddziaływująca na wrażliwość człowieka i prowokująca go do działania. Idąc dalej, jedną z ważnych ról w sztuce pełni abstrakcja, która przez użyte w danym dziele układy kształtu i koloru, daje możliwości świeżego spojrzenia na rzeczywistość otaczającą odbiorcę i prowokuje go do twórczych interpretacji. Powstanie fotografii, filmu, Internetu wpłynęło silnie na nasz sposób postrzegania rzeczywistości, narzucając akceptacje nowego meritum i jego interpretację.

Abstrakcyjne malarstwo Dory Hary, tworzącej unikatową tkaninę, którą charakteryzuje bogactwo kształtów nasyconych kolorem oraz specyficzna gra światłem, daje odbiorcy możliwość obcowania z inną wizją świata i jego przejawami. Zachęca go do poszukiwania własnej interpretacji. W obcowaniu z tą sztuką wzrasta jego rola. Obraz abstrakcyjny daje odbiorcy możliwość własnego poszukiwania przeżyć oraz zróżnicowanych interpretacji, które wzbogacają jego postrzeganie świata. Stwarza warunki dla poszukiwań lepszej przyszłości. W procesie doznawania sztuki rośnie też rola muzeów i galerii, gdyż bezpośrednie obcowanie z oryginalnym dziełem jest bardziej efektywne niż z jego reprodukcją w książce czy Internecie.
Abstrakcyjne dzieła Dory Hary poszerzają pole odbioru i przeżywania inspirując odbiorcę-widza do własnych poszukiwań. Jej dzieła zapraszają publiczność do wspólnego
przeżywania i tworzenia zróżnicowanych interpretacji w rzeczywistości ukierunkowanej na przyszłość. Artysta poprzez swoje dzieło sugeruje jedynie swoje przeczucia, dając odbiorcy bodziec do własnych interpretacji i poszukiwań zgodnych z jego światem wewnętrznym. Abstrakcyjne interpretowani rzeczywistości w dziełach Dory Hary zwiększa możliwości odbiorcy do tworzenia własnego wizerunku świata, lub pełniejszej interpretacji jego fragmentów. Zachęca do poszukiwania tego, co niewidzialne; w ten sposób powstaje pogłębiony obraz przeszłości z jednoczesnym poszukiwaniem nowych wzbogaconych znaczeń dla przyszłości, które stają się nadrzędną wartością dla odbiorcy.

Podróżując przez życie z Dorą Hara wielokrotnie byłem zaskakiwany sposobem widzenia i myślenia artystki, który jest wsparty jej specyficzną pamięcią fotograficzną a raczej filmową. Dora nawet prowadząc samochód potrafi dostrzec ciekawe pejzaże, architekturę, fragmenty przyrody czy zdarzenia oraz zinterpretować je, przechodząc na płaszczyznę abstrakcji, w postaci określonych zestawów kolorów i kształtów, nawiązując do podobnych zjawisk w Japonii, Chinach, Tunezji, Egipcie czy Meksyku. Często wzbogaca te refleksje o aspekty kulturowe, historyczne czy społeczne krajów, które odwiedzała. W oparciu o ten kompleksowy sposób postrzegania świata, poparty wiedzą z historii sztuki, Dora Hara tworzy analogie do obrazów Matisse’a, Moneta, Dominika, Fangora czy innych wybitnych twórców. Widzenie pejzaży, architektury czy zjawisk kulturowych w inscenizacji abstrakcyjnej, w postaci zestawów kolorów i kształtów towarzyszy Dorze Harze przez życie.

Abstrakcyjne malarstwo Dory Hara zachęca odbiorcę do tworzenia własnych wizji lepszej przyszłości. Trzeba tylko zacząć taką „specyficzną rozmowę” z wybranym dziełem, które najbardziej przyciąga swoim układem kolorów, kształtów i wewnętrznym światłem. Taka „rozmowa” jest zachętą do innego spojrzenia na rzeczywistość, może być też źródłem inspiracji, a co ważniejsze, drogowskazem do poszukiwania lepszej przyszłości. Trzeba tylko spróbować.

Prof. Jan D. Antoszkiewicz
Dziekan Wydziału Zarządzania
Społeczna Akademia Nauk w Łodzi

  Następny artykuł: